MAY YOU LIVE IN INTERESTING TIMES

…was de titel van de laatste Biennale Arte (2019) in Venetië. Andere tijden, toen men nog ‘gewoon’ in een vandaag de dag bijna niet meer voor te stellen vol Venetië over de bruggen en over de hoofden van expositie naar expositie liep.

De afdeling Nederlandse droom-techniek, zo helemaal on point en ‘van nu’ werd vertegenwoordigd door Verhoeven en Studio Drift. In Ca’d’Oro #7 (Moments of Happiness) van Verhoeven schitterde het Venetiaanse licht in glazen bubbels. Maar hier behandeld met lichtreflecterende olie zodat de contouren van het Venetiaans Renaissance-palazzo er nog sterker in reflecteerden. Zoek hier even je eigen inspiratie/les in, kun je heus…

De ‘Fragile Future’ kandelaar van Studio Drift was tentoongesteld voor Andrea Mantegna’s San Sebastian (1490), de heilige die zou beschermen tegen de pest. Een sprookjesachtige constructie van bronzen stroomdraden en lichtgevende paardenbloemen, met daarachter de personificatie van “bescherm ons”, de ironie zal je niet ontgaan, na 2020. May you live in interesting times. We hebben het geweten.

Historisch gezien polariseren pandemieën en zetten zij alles op scherp. Maar lange, moeilijke periodes zetten ook aan tot vernieuwing, creativiteit, anders denken en ooit: de R E N A I S S A N C E. In de New Yorker verscheen hierover een artikel dat ik heel erg fijn en inspirerend vond. Zware tijden dwingen ons creatief te zijn en anders te gaan denken. En anders denken brengt andere vormen met zich mee. De kunstgeschiedenis zit vol met verhalen over het overwinnen van problemen en moeilijkheden. Denk je dat het Michelangelo altijd van een leien dakje ging? Wat voor renaissance deze pandemie zal voortbrengen moeten we afwachten, maar de invloed van het afgelopen jaar wordt zichtbaar. Kunst stelt de cruciale vragen. De thema’s die de afgelopen jaren al belangrijk waren in de hedendaagse kunst lijken hier naadloos in te passen. Techniek. Duurzaamheid. Activisme. Diversiteit. Realiteit. Sprookjes. Kwetsbaarheid. Grote dingen. Verbinden.

Veel kunst hebben we het afgelopen jaar niet kunnen zien. Musea sloten, gingen weer open en sloten opnieuw. Grote blockbuster tentoonstellingen werden verlengd en nog een keer verlengd, wat financiële en logistieke zorgen met zich meebracht: “het Uffizi heeft gebeld, ze willen hun Rafael terug…”. Ondertussen groeide de kunstwereld online explosief. Niet alleen kocht men meer online (en voor recordbedragen waaruit maar weer eens blijkt dat het geen crisis is voor iedereen) ook groeide het aantal online events, kijkdagen, exhibition spaces en zijn steeds meer musea vanuit huis best redelijk te bekijken.

Time is out of joint is een quote uit Shakespeare’s Hamlet. Nog zo’n nu dramatisch ironische titel. Een van de laatste tentoonstellingen die ik zag vóór (etc) in de Galleria Nazionale D’Arte Moderna in Rome. Een tentoonstelling waarin men het begrip ‘tijd’ onderzocht als iets dat fluïde, lineair en fragmentarisch tegelijk is. Iets waar we ons nu, ná (tijdens, etc) nog veel meer bij voor kunnen stellen.

Processed with VSCO with f2 preset

Blueprints – de tentoonstelling van Ciao Fei in de Serpentine Gallery (London) had ik heel graag willen zien. Kunstenares en filmmaker Fei is gefascineerd door de constante veranderprocessen in (mega)steden en de positie van het individu in die (letterlijk) grote chaos. De manier waar op zij verschillende kunstvormen grenzeloos laat versmelten in een retro sci-fi omgeving en je zo aanzet tot het her-bedenken van de toekomst vond ik online al inspirerend. Kun je nagaan wat het met je doet als je in haar VR-werk The Eternal Wave (2020) in het ‘echt’ meemaakt.

Cao-Fei-work-in-progress-still-from-The-Eternal-Wave-2020-virtual-reality-1920×1080

Nog op mijn wishlist de tentoonstelling met Zanele Muholi’s visueel activistische werken. Deze hangen momenteel in een gesloten Tate Modern. Muholi portretteert in diens series Only Half the Picture, Faces and Phases en Brave Beauties de LGBTQ+ gemeenschap van Zuid Afrika. Op waanzinnig mooie foto’s staan hun ‘participants’ (Muholi spreekt niet over ‘subjects’) ijzersterk en mega kwetsbaar. Soms heel erg van dichtbij, documentaire-achtig in zachte grijs en zilvertinten tot gestyled. Soms met een met een bijna bauhaus-vibe en in haast grafisch zwart-wit. De tentoonstelling staat nog geprogrammeerd tot juni. Het zou nog kunnen.

Zanele Muholi (b.1972) Qiniso, The Sails, Durban 2019 Photograph, gelatin silver print on paper 399 x 260 mm Courtesy of the Artist and Stevenson, Cape Town/Johannesburg and Yancey Richardson, New York © Zanele Muholi